จังหวัดสุโขทัย มีประวัติศาสตร์อันยาวนานและรุ่งเรือง โดยเป็นศูนย์กลางของอาณาจักรสุโขทัย ซึ่งถือเป็นอาณาจักรแรกของชนชาติไทย
สมัยก่อนสุโขทัย:
- ก่อนพุทธศตวรรษที่ 18: พื้นที่บริเวณนี้เป็นที่ตั้งของเมืองโบราณที่มีความสัมพันธ์กับอาณาจักรขอม พบหลักฐานทางโบราณคดี เช่น ศาลตาผาแดง
- พุทธศตวรรษที่ 18: ชนเผ่าไทยเริ่มเข้ามาตั้งถิ่นฐานในบริเวณนี้ และเกิดการรวมตัวกันเป็นชุมชน